KNM 2022: baterie litowo-jonowe kluczem do niezależności energetycznej Europy

Piąte miejsce na świecie oraz pierwsze w Europie zajmuje Polska pod względem produkcji ogniw litowo-jonowych. Wyprzedzają nas tylko Chiny, Korea Południowa, USA i Japonia. O tym, jak utrzymać wiodącą pozycję Polski w globalnym łańcuchu dostaw akumulatorów rozmawiali uczestnicy Kongresu Nowej Mobilności 2022.

Drugi dzień KNM 2022 w łódzkim EC1 zdominowały tematy poświęcone kluczowemu obszarowi sektora elektromobilności: branży bateryjnej. 1500 interesariuszy zeroemisyjnego transportu zaangażowało się w dyskusję o wzmocnieniu potencjału produkcyjnego Polski i Europy, rozwoju technologii, kwestiach regulacyjnych, surowcach, dekarbonizacji procesów wytwórczych, a także recyklingu i reusingu. Debatę na Kongresie ponownie zainaugurował Maroš Šefčovič, wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej.

"Jako Wspólnota jesteśmy na drodze do osiągnięcia niezależności w sektorze akumulatorów. Jeżeli nasze gigafabryki zostaną uruchomiane na czas, będą dostarczać 90 proc. baterii potrzebnych unijnej gospodarce do 2030 r. Musimy jednak upewnić się, że mamy dostęp do kluczowych, rzadkich surowców zapewniających zdolność produkcyjną na skalę masową" – zwraca uwagę Maroš Šefčovič.

I dodaje: "Nasza najnowsza inicjatywa, European Battery Academy, kieruje wysiłkami na rzecz przeszkolenia ok. 800 tys. pracowników niezbędnych w sektorze baterii do 2025 r. Cieszę się, że PSPA i EIT InnoEnergy zawiązały współpracę w celu uruchomienia oddziału Akademii w Polsce. Wzywam wszystkich interesariuszy do przyłączenia się do tej cennej inicjatywy. Musimy kontynuować wysiłki na rzecz promowania czystej energii i czystego transportu. Technologia akumulatorowa będzie motorem napędowym nowej, czystej gospodarki Unii Europejskiej."

Przedstawiciele branży zgodzili się, że polska administracja publiczna powinna zwielokrotnić wysiłki sprzyjające lokowaniu kolejnych inwestycji branży bateryjnej. Ilona Antoniszyn, Head of Group Office, Government Relations and Public Policy w Volkswagen Group Polska podkreśla, że większość produkcji przemysłu motoryzacyjnego w Polsce jest związana z podzespołami do samochodów spalinowych.

"Obecnie w Europie poszukiwana jest lokalizacja dla 25 projektów bateryjnych. Musimy stworzyć wystarczająco atrakcyjne warunki, by przyciągnąć te inwestycje do Polski. Niestety, branża znajduje się w permanentnej dobie kryzysu. W związku z brakiem dostępności niezbędnych podzespołów nasze zakłady wstrzymują produkcję. Potrzebujemy większej elastyczności w zakresie czasu pracy i wdrożenia odpowiednich zmian legislacyjnych" – tłumaczy Ilona Antoniszyn.

Dr Grzegorz Ombach, Head of Disruptive R&T, Senior Vice President w Airbus twierdzi, że w ciągu 10 lat rynek akumulatorów zwiększy się 50 razy, o ile zostaną spełnione określone warunki, głównie związane z dostępem do zielonej energii, wykwalifikowanych kadr oraz zoptymalizowanego prawa.

Adrian Ciesielski, przedstawiciel LG Energy Solution Wrocław, firmy, która w podwrocławskich Kobierzycach uruchomiła największą w Europie, zatrudniającą 10 tys. osób, fabrykę ogniw litowo-jonowych zaznacza, że administracja publiczna powinna skupiać się nie tylko na przyciągnięciu do Polski kolejnych inwestycji, ale też na umożliwieniu prowadzenia działalności produkcyjnej w niezakłócony sposób.

Interesariusze sektora bateryjnego podkreślają kluczową rolę dostępu do wykwalifikowanych pracowników, bo tylko to umożliwia dynamiczny rozwój biznesu.

"Na polskim rynku bateryjnym zadebiutowaliśmy jako pierwsi. Gdy zaczynaliśmy działalność 15 lat temu zapowiadając produkcję podzespołów do pojazdów elektrycznych spotykaliśmy się z niezrozumieniem. Dziś zajmujemy pozycję jednego z czołowych dostawców baterii w Europie. Nasz sukces opiera się na doskonałej kadrze, która na szczęście jest dostępna w Polsce" – zapewnia Michał Kwiatkowski z Impact Clean Power Technology.

Dr hab. Joanna Kulczycka z Akademii Górniczo-Hutniczej, wskazuje, że kompleksowe kształcenie przyszłych pracowników sektora bateryjnego wymaga zacieśnienia współpracy pomiędzy środowiskiem akademickim a biznesowym.

Dr Ewa Łabno-Falęcka, dyrektor ds. Komunikacji i Relacji Zewnętrznych w Mercedes-Benz Polska dodaje, że przemysł motoryzacyjny w Europie potrzebuje kilkuset tysięcy osób posiadających jednocześnie umiejętności cyfrowe, branżowe i społeczne. Polskie programy nauczania zawodowego i inżynierskiego powinny koncentrować się na kształceniu w kierunku myślenia zintegrowanego i procesowego.

Na podstawie prognoz IEA, globalny park samochodów elektrycznych może powiększyć się z 11 mln w 2021 r. do 190 mln w 2030 r. Taka liczba spowoduje lawinowy wzrost zapotrzebowania na surowce. IEA zakłada, że do 2030 r. światowy popyt na lit zwiększy się sześciokrotnie, co będzie wymagało uruchomienia 50 nowych kopalń średniej wielkości. W dobie zaburzeń łańcuchów dostaw, rosnących cen surowców i ograniczonych zasobów zaspokojenie potrzeb rynku elektromobilności spowoduje, że na znaczeniu zyskają recykling i reusing baterii litowo-jonowych.

"Największym wyzwaniem sektora bateryjnego są niezbędne materiały i potrzeba zaangażowania dużych ilości energii do produkcji. Dzięki wsparciu ze strony rządów recykling akumulatorów litowo-jonowych w ostatnich latach bardzo rozwinął się w Azji. W przyszłości pozyskiwanie niklu, kobaltu, czy lit będzie coraz trudniejsze. Dlatego podwyższanie potencjału w obszarze recyklingu jest tak ważną kwestią" – zauważa Peter Ma, prezes p Capchem.

Popularyzacja recyklingu i reusingu wymaga jednak pilnego podjęcia niezbędnych działań. Podczas drugiego dnia KNM 2022 Filip Gabryelewicz, product manager z Wamtechnik, zauważył, że zapewnienie zdolności do odzysku surowców lub ponownego użycia akumulatora musi zostać zapewnione już na etapie projektowania.

Robert Makieła, dyrektor zarządzający w Rare Metals, zauważa, że w Polsce brakuje rozwiązań prawnych sprzyjających prowadzeniu działalności w zakresie recyklingu baterii li-ion. Problemem może być też dynamicznie zmieniający się skład ogniw wymagający od firm recyklingowych aktywnego badania wykorzystywanych surowców.

"Wszystkie akumulatory litowo-jonowe, które nie nadają się już do użytku w samochodach elektrycznych, mają w sobie jeszcze potencjał energetyczny. Polska dysponuje możliwościami, by stać się liderem recyklingu w przemyśle bateryjnym, ale pod warunkiem współpracy z producentami. Elektromobilność rozwija się bardzo szybko i branża recyklingu nie nadąża za tym tempem – budowa zakładu odzyskującego niezbędne surowce w teorii trwa od 4 do 5 lat. Administracja publiczna powinna pomyśleć o wdrożeniu regulacji, które ograniczą blokowanie inwestycji przez często nieuzasadnione protesty" – sugeruje Robert Makieła.

Kongres Nowej Mobilności 2022 po raz kolejny potwierdził, że potencjał Polski w europejskim łańcuchu dostaw sektora elektromobilności cały czas rośnie. Obok akumulatorów litowo-jonowych oraz autobusów elektrycznych specjalnością polskiej branży e-mobility stają się stacje ładowania. Na KNM 2022 odbyło się wydarzenie specjalne, podczas którego ZPUE S.A. ogłosiło uruchomienie produkcji w Centrum Elektromobilności – fabryce zlokalizowanej w Pszczynie, która docelowo będzie produkować nawet 5 tys. ładowarek o mocach od 50 do 350 kW. Oprócz stacji ładowania w zakładzie mają również powstawać magazyny energii.

Ostatni dzień Kongresu Nowej Mobilności 2022, rozpocznie premiera raportu PSPA "Poland Drives E-Mobility 2022", w którym przedstawiono dysponujące największym potencjałem biznesowym – z perspektywy zagranicznych inwestorów – obszary polskiego rynku elektromobilności.

Wiele miejsca w programie wydarzenia poświęcono cyfryzacji zrównoważonego transportu. W ten trend wpisuje się najnowsza aplikacja mobilna EV Klub Polska, która zostanie oficjalnie zaprezentowana trzeciego dnia KNM 2022. Intuicyjne narzędzie zapewni użytkownikom liczne benefity, w tym stałe zniżki na usługi ładowania, wallboxy, kable do ładowania czy ubezpieczenie OC/AC. Ponadto aplikacja dostarczy szereg funkcjonalności ułatwiających komunikację i integrację użytkowników samochodów elektrycznych w Polsce.

"Od uruchomienia przez NFOŚiGW programu "Mój Elektryk" minął ponad rok. KNM 2022 będzie doskonałą okazją do podsumowania jego wyników w gronie wiodących interesariuszy i oceny, w jakim stopniu przyczynił się on do dynamizacji rynku samochodów elektrycznych w Polsce" – przekonuje Aleksander Rajch, dyrektor ds. relacji zewnętrznych PSPA

Debaty podczas ostatniego dnia Kongresu Nowej Mobilności będą dotyczyć również kwestii rozwoju elektromobilności w segmencie drogowego transportu ciężkiego. W 2021 r. park pojazdów ciężarowych w Polsce liczył niemal 1,2 mln samochodów, a polskie firmy odpowiadają za ponad ¼ wszystkich przewozów w UE. W kontekście projektowanego rozporządzenia AFIR dekarbonizacja tej floty będzie dla Polski olbrzymim wyzwaniem.

"Na KNM 2022 odbędzie się także zorganizowany przez PSPA i Polityka Insight okrągły stół, którego uczestnicy wskażą wiążące się z elektryfikacją transportu szanse i wyzwania dla jednego z filarów polskiej gospodarki, czyli sektora motoryzacyjnego odpowiadającego za ok. 8 proc. PKB kraju oraz ok. 13,5 proc. wartości eksportu. Skupimy się również na edukacji. Postępująca transformacja transportu wymaga od pracowników ustawicznego kształcenia i podnoszenia posiadanych kwalifikacji. Szkolnictwo w Polsce, w tym uczelnie wyższe, powinno być w stanie odpowiedzieć na te potrzeby" – twierdzi Aleksander Rajch.

Przedmiotem dyskusji są również perspektywy rozwoju technologii wodorowych ogniw paliwowych w sektorze transportu, "zielona" logistyka miejska oraz transformacja energetyczna. Podczas trzeciego dnia KNM2022 odbędą się także posiedzenia komitetów merytorycznych PSPA (ds. Producentów i Instalatorów Stacji Ładowania, ds. Instytucji Finansowych oraz ds. Technologii Wodorowych).

Kongres Nowej Mobilności 2022, największa i najważniejsza w Polsce konferencja branżowa w całości poświęcony elektromobilności, to miejsce wymiany idei i wiedzy eksperckiej na najwyższym poziomie merytorycznym. W Łodzi spotkali się kluczowi interesariusze całego łańcucha wartości zeroemisyjnego transportu, osoby zawodowo związane z rynkiem e-mobility w Polsce i Europie. Producenci pojazdów, firmy technologiczne i infrastrukturalne, koncerny energetyczne i paliwowe, operatorzy transportowi, rozwijające się start-upy i decydenci omawiają wprowadzane na rynek technologie, a także identyfikują modele biznesowe oraz partnerstwa gwarantujące realizację nowych projektów mobilnościowych. Wszystko po to, aby zmniejszyć emisje z sektora transportu w Polsce oraz umożliwić bezpieczny i zrównoważony przepływ ludzi, towarów i usług.

Szczegółowy program Kongresu Nowej Mobilności znajduje się na stronie: https://kongresnowejmobilnosci.pl/program-knm/

Więcej informacji dostępne jest na stronie Kongresu.